97

این روزها ، این طرفها ، فصل  باقالای تازه است .

بازار پره از این باقالاهای تازه و خوشمزه

 باقالا این طرفها به صورت خام مثل سبزی خوردن

 یا  به صورت آب پز شده برای عصرانه

 و یا

برای  درست کردن یه نوع از

 خورشت  " باقالا خورشت" استفاده می شه .


با "باقالا قاتق "اصلی  اشتباه نگیرین ها  .!!!

 اون باقالایی که باهاش "باقالا قاتق "  مشهور رو درست می کنن 

در واقع یه نوع لوبیاست !!! 

که اینجا به دلیل نامعلومی به اون نوع خاص لوبیا

میگن باقالا  یا "پاچه باقالا "

 و به خود باقالا می گن باقالای مازندرانی

کلمه " پاچ" در زبون گیلکی به معنی کوتاه قد هست

و به عنوان صفت قبل از اسم میاد

. مثلا وقتی می گن " پاچه مونپارناس "   یعنی مونپارناس قد کوتاه  !!!!

توجه کنید که اون  ه آخر کلمه پاچ برای

تلفظ راحت تر به کلمه پاچ اضافه می شه

و  کلمه معنی پاچه شلوار نمیده !!!! 

البته  فامیل های مازندرانی  هم داریم که  می گن توی مازندران

اصلا باقالا رو به صورت خام مصرف نمی کنن 

عجب !!!

مگه میشه شمالی باشی و باقالای خام نخوری ؟

یعنی دارن برای ما کلاس میذارن؟!!!

 

 

 

در زمانهای قدیم  در اینجا صبحونه   کشاورزها و کارگر ها

 برنج سرد و کولی شور و باقالا می خوردند

سریال اوشین یادتونه ؟

 اوشین و خونواده اش چون پول کافی نداشتند ترب پخته با برنج می خوردند

  چون برنج و  ترب چیزهایی بود که خودشون ارزون و فراوون کشت و برداشت می کردند

در شمال قبلا رودخونه ها پر بود از اون ماهی های یک وجبی که بهش می گیم کولی .

مثل ماهی سفید از لحاظ اقتصادی ارزش خاص نداشت اما فراوون و ارزون بود .

معمولا هم به تازه و هم  صورت شور شده مصرف می شد .

پرنج مونده از روز قبل رو گرم نکرده با این کولی شور و باقالای خام

به عنوان صبحونه می خوردن و می رفتن سر کار

اگه به ترکیب این غذا نگاه کنید مملو از مواد مغذیه هر چند

 ممکنه ظاهر یه غذای لاکچری رو نداشته باشه

ولی برای تامین انرژی  یه کارگر یا کشاورز فقیر کاملا کافی بود.

اما

یه داستان غم انگیز  در مورد باقالا هست

بعضی ها بدنشون آنزیمی به اسم G6PD رو نداره  در نتیجه در مواجهه

با  بو ی بعضی چیزها یا خوردنشون  دچار ازبین رفتن گلبولهای قرمز خون میشن .

به این بیماری خونی که ارثیه " فاویسم " میگن

توی فیلمهای آمریکایی دیدین طرف کره بادوم زمینی می خوره یه دفعه حالش بد میشه؟

اونهایی هم که فاویسم دارن در حالت عادی هیچ مشکلی ندارن

 اما اگر

بوی باقالای تازه

  - و نه پخته یا خشک –

 یا موادی مثل نفتالین بهشون بخوره گلبولهای قرمز خونشون رو از دست می دن

و بسته به شدتش علایم زیر دیده می شه.

رنگ پریدگی یا زردی پوست و ناخن‌ها و پلک

  تهوع و استفراغ

بی‌حالی و گاهی کاهش سطح هوشیاری

افت فشار خون

و در موارد پیشرفته  نارسایی حاد کلیه  

اطلاعات دقیق تر رو اینجا می تونین بخونین

فاویسم در ویکی پدیا   


اگه فکر کردین این شتریه که  فقط دم در همسایه می خوابه اشتباه کردین

توی خونه ما  هم " خورشید" فاویسم  داره ولی از نوع خفیفش 

نتیجه ؟

نخریدن باقالای تازه توسط من  و یا داشتن عذاب وجدان از از موارد نادری

که شیطان گولم میزنه و دزدکی یه کیلو می خرم

 اما توی بالکن و بیرون از فضای خونه می ذارم  !!!!

اما

اینجا یکی از ویژگی های مهم زندگی مشترک خودش رو نشون میده

گذشت 

در حالی که من وجود باقالاهای تازه در بازار رو عمدا ندید می گیرم

-مگر اون معدود مواردی که شیطون ... - 

این خورشیده که چون از علاقه مفرط من خبر داره هی راه به راه باقالا می خره !!!

هر چه  اصرار می کنم نخر، لزومی نداره ، هیچ فایده ای نداره

والبته که طبیعتا درست کردنش دستان منو می بوسه

در عکس پایین مقر عملیات من دیده می شه

غلاف باقالای خریده شده از بازار کیفیت یکسانی ندارن

بعضی از غلافها شکسته شده که اگر همینطوری نگهش داریم سیاه می شه

و باقالای توش رو خراب می کنه

توی این مرحله اونهایی که غلافش شکسته شدن رو دون  کردم و غلافهایی

 رو که سالم هستند و هنوز خشک نشدن رو برای مصرف بصورت تازه

توی پلاستیک سمت راستی  در عکس ریختم


 


باقالاهای دون شده  بعد شسته شدن و رفتن آبشون در یه آبکش

هم برای خوردن به صورت خام استفاده میشن و هم یه مقدارش رو

می ذاریم توی فریزر برای وقتی که می خوایم  آب پزشون کنیم

خیلی از هم استانی هام پوست دوم این باقالا رو میگیرن

تا برای درست کردن خورش آماده باشه

اما

من چون "باقالا قاتق " رو دوست ندارم زحمت این کار هم گردنم نیست .

فقط خام و آب پز والسلام   


در عکس پایین به تفاوت غلاف  باقالا های یک خرید نگاه کنید .

اونهایی که بزرگترند رسیده تر و سفت ترن و برای خوردن کمتر مناسبن

اما اون کوچکترها  بافت نرمتر و ته مزه شیرین دارند

توضیح اینکه گوش پاک کن توی عکس پایین تمیز و آک آکه

و صرفا برای اینکه ابعاد واقعی اون باقالا ها دستتون بیاد اونجا گذاشتمشون

بطور سنتی  اینطور موارد از چوب کبریت استفاده میشه

 که متاسفانه توی خونه نداشتیم



باقالاهای کم تر رسیده  سبز ترند و وقتی می جوینشون ته مزه شیرین دارند 

خوردن باقالای خام رو برای کسانی که  این کار براشون نامانوسه می تونم

به خوردن چاقاله بادوم تشبیه کنم

 چاقاله ها وقتی کوچکن نرم و ترد و خوش مزه هستند و قابل خوردن .

وقتی میرسن چوبی میشن و دیگه بدرد خوردن نمیخورند

باقالا هم همینطور که زمان می گذره بزرگتر و خشکتر می شه .

در انتها بجایی می رسیم که باقالاهای دون شده فقط بدرد پختن

 یا درست کردن خورش می خورن .


 این ورا  به دلیل نزدیکی تولید کننده و مصرف کننده

ما معمولا محصول چین همون روز رو می خریم

مگر زمانی باقالا مال مناطق دیگری از کشور باشه

طبیعیه مردم مناطق دیگه وقتی این نوع محصولات بدستشون برسه

 شادابی و تازگی اولیه رو نداشته باشه

و در نتیجه خوردن خام اونها هم عجیب و نا متعارف جلوه کنه .


پیشنهاد می کنم اگه باقالای تازه گیرتون اومد

خوردنش به صورت خام رو حتما  امتحان کنید

شاید یکی از اجداد شما گیلانی بوده باشه

و شما هم ژن باقالا خوری داشته  

و یکی از باقالا خور های قهار باشین !!!


البته فاویسم رو  دستکم نگیرین

و  این کار رو جایی انجام بدین

 که

 به درمانگاه یا خدمات پزشکی دسترسی داشته باشید

بعدا نگین که هشدار ندادم !!!




پ.ن :

بعد نظری که پونیو

poniyo.blogsky.com

برام گذاشت لازم دیدم یه توضیحی اضافه کنم

مردم بعضی نواحی باقالا رو با پوست اول

یعنی همون غلافش   می پزند

 و بعد موقع خوردن دونه باقالا رو درش می آرن


این کار بخودی خود ایرادی نداره

اما

کشاورزها معمولا برای دفع حلزون و  شته  ها و آفات دیگه

از سم  استفاده می کنند

 و احتمال زیادی داره که این سم

به درون پوست اول باقالا نفوذ کرده باشه

پس پختنش میتونه اون سم رو آزاد کنه و ....


در یک تحقیق که روی پرتقال های سم پاشی شده

صورت گرفته بود حتی توی هسته پرتقال هم اثری

از سم پیدا شد !!!!

اگرچه در مورد  مقدار اون سم مطلبی نوشته نشده بود

 ولی

این ایده ای به ما می ده که احتیاط بیشتری بکنیم

ترجیحا باقالا رو قبل  از پختن از داخل غلافش در بیارین .


نظرات 12 + ارسال نظر
الهه دوشنبه 19 اردیبهشت 1401 ساعت 23:03

چه وبلاگ باحالی
تا حالا اینهمه درباره باقالی نشنیده بودم
کلا یه بار توی عمرم خوردم.

سلام الهه
با حالی از خودته !!!!

هر سال اوایل فصل بهاراینجابی که هستم یه سری چیزها وارد بازار می شن
مثل ماهی سفید - کولی و باقالا !!!
هر سه تا شون هم نقش مهمی در تغذیه مردم این نواحی دارن
بد ندیدم اطلاعات مختصری در مورد باقالا رو با مردم نواحی دیگه به اشتراک بذارم
همون طور که در متن گفتم ما دونه های باقالای تازه و کاملا نرسیده رو مثل سبزی خوردن با غذامون می خوریم
-که تقریبا شبیه چاغاله بادوم هست -
قبلا که مردم آرامشی در زندگی داشتندو عصرونه قسمتی از وعده های غذایی بود پختنش به عنوان عصرانه خیلی متداول بود
پوست دومش هم که کنده بشه برای درست کردن نوعی خورشت بکار میره
باقالا سرشار از مواد مغذی و مفیده
بهت توصیه می کنم الان که فصلش هست تازه اش رو از بازار بگیر دونه هاشو در آر و آب پزش رو به عنوان عصرانه امتحان کن .
طوری توی دیگ آب بریز که بعد پختن بیشتر از یکی دو سانت آب روی باقالای پخته باقی نمونده باشه
نمک ، گلپر و سماق رو موقع خوردن فراموش نکن !!!
نوش جان

میله بدون پرچم شنبه 17 اردیبهشت 1401 ساعت 16:26

سلام

راستش من چون تجربه چندان قابل توجهی در زمینه خام خوردن باقلا (باقالی خودمون) نداشتم و زمانی که این پست را دیدم پست بعدی هم موجود بود دیگه به کامنت‌دونی این پست نیامدم! غافل از اینکه کله پاچه ما در یک گوشه‌ای از آن روی اجاق بوده
واللا مکانیک رو دست کم نگیر در ثانی باید گاهی دوبار سه بار هر مطلبی را خواند که معمولاً با این سرعت جریان زندگی حال و حوصله آن را نداریم. سوم اینکه من هم طلبه‌ای بیش نیستم و همچنین عددی! پنجم اینکه تحصیلات آکادمیک من فقط همون مکانیک نیست و چند سالی هم صرف رشته جامعه‌شناسی کرده‌ام. البته بعد از خدمت سربازی

سلام میله
"چند سالی هم صرف رشته جامعه‌شناسی کرده‌ام "
آهان !!!
اینو بگو
پس تو هم مثل الهام مطالعه کلاسیک در جامعه شناسی داری
خیالم راحت شد !!!!
همیشه با خوندن وبلاگ الهام احساس بی سوادی بهم دست می ده
معمولا اینطور احساساتی رو تجربه نمیکنم
ولی مطالب الهام از استثناهای من هستند
برعکس تو من اصلا در علوم انسانی مطالعه ای نداشتم
حالا
خیالم راحت شد
پس اونقدر ها هم کله پوک نیستم
فقط
در علوم سیاسی و اجتماعی بی سوادم !!!!
این دوتا با هم خیلی فرق می کنن
اعتماد به نفسم برگشت سر جاش !!!

مامان یک فرشته جمعه 16 اردیبهشت 1401 ساعت 14:10 http://Parvazeyekfereshte.blogsky.com

سلام
من هم تجربه ای از خوردن خام باقالی نداشتم و اصلا هم فکر نمیکردم میتونه خوشمزه باشه حتما امتحانش میکنم .البته که خوردن پخته اش، مخصوصا با غلاف یکی از تفریحات این روزامون هست
ممنون بابت اطلاعات جامعی که دادی.

سلام
"... حتما امتحانش میکنم ... "
نوش جان
اگر باقالای تازه گیرت اومد خوردن خامش رو هم با غذا امتحان کن
البته هر چه بگذره حتی اگر باقالا رو تازه هم چیده باشن بافتش هی خشک تر و خشک ترمی شه
و دیگه برای خوردن به صورت خام مناسب نیست
ولی این روزها به اصطلاح ما " تره باقالای" یعنی باقالای تر هنوز به بازار میاد
ولی چند وقت دیگه همه باقالاها بافت سفتی پیدا می کنن و فقط اگر کسی باقالاهای تر رو توی فریزر داشته باشه می تونه باقالای خام بخوره !!!

الهام یکشنبه 11 اردیبهشت 1401 ساعت 15:36 https://yanaar.blogsky.com/

سلام
این پست فاوابینیسمی را که خواندم دیدم
تجربه‌ی من از باقالا محدود میشه به باقالا پلو و باقالی خشک آب پز در زمستان با نمک و فلفل و گلپر
البته یک مونپارناس وبلاگ‌نویس می‌تواند آن را به مفاهیمی مثل گذشت در زندگی مشترک، سیستم توزیع محصولات کشاورزی، اقتصاد و مردم‌شناسی و زیبایی‌شناسی و بوم‌شناسی و ...آن هم این قدر دلنشین و خواندنی، ربط بدهد.

سلام
و
البته
فقط یه "الهام "می تونه در یک متن ساده
همچین مفاهیمی رو ببینه !!!



پ.ن 1:

پست "میل به خودزنی " ات خیلی سخت و چالش برانگیز بود
فکر می کنم موضوعاتی از این دست رو باید
چند نفره خوند تا موارد سخت با توضیح دادن برای همدیگه واضح بشن .
تنهایی با این موضوعات سر و کله زدن خیلی مشکله

در عجبم این " میله " ناقلا
که ظاهرا فقط ادبیات داستانی می خونه
چطور نه تنها مفهوم هر پستی رو که می نویسی درک می کنه
بلکه
نظری رو که در هر پست میذاره طوریه
که کسی ندونه فکر می کنه
اون از همکلاسی هات توی مقطع ارشد بوده ؟!!!

جالبی کار اینجاست که
رشته تحصیلی اش هم طبق گفته خودش مکانیکه
و
سابقه مطالعات آکادمیک علوم انسانی مثل تو رو هم نداره
یا للعجب !!!

من یکی که توی پیچ وا پیچ های پست آخرت رسما گیر کردم


البته دلیل این تحیرم واضحه
از قدیم گفته اند :
تکیه بر جای بزرگان نتوان زد به گزاف
مرده آن است که نامش به نکویی نبرند !!!!



پ.ن 2:
دیدنت در وبلاگ های غیر تخصصی و عمومی مثل اینجا خوشحال کننده است

شکوه شنبه 10 اردیبهشت 1401 ساعت 15:26

سلام به به چه پست خوشمزه ای چقدر عالی و تخصصی در مورد باقلا نوشتید فقط چند تا نکته رو عرض میکنم چون من یک رشتی از یه نسل قبل از شما هستم :۱-معمولا شالیکاران ساعت ده صبح‌ به عنوان قل ناهار (قبل از ناهار)سرد پلا اشبل و باقلا تازه گاها همراه با پنیر سیامزگی میخوردن البته غذارو توی مجمع میذاشتن و براشون سر مرز(حاشیه بجار)می اوردن و همونجا میخوردن ۲-عادات و فرهنگ غذایی مازندرانیها با ما گیلانیها متفاوته البته شهسوار و رامسراز نظر فرهنگی به گیلان نزدیکترند۳- فاویسم حتی با باقلا ی خشک و پخته هم ایجاد میشه۴-کولی اینروزها از ارزش بالایی برخورداره و قیمتش کم از ماهی سفید نیست۵-از علایم مهم بیماری فاویسم خونی شدن ادراره۶-یک باور غلط در بین مردم هست که فکر میکنن بیماری فاویسم فقط با باقلا شمال ایجاد میشه در حالیکه فرقی نمیکنه مشکل نقص انزیمیه که البته در شمال زیاده وگرنه ربطی به باقلای مناطق مختلف نداره۸-بسیار زیاد سبک نگارش شما را دوست دارم و هم چنین احترامی که برای خواننده های وبلاگتون قایل هستید قابل تقدیره موفق باشید

سلام شکوه
ممنون از نظرات تکمیلی ات
با اجازه ات نظرت رو برای کامل شدن اطلاعات خوانندگان این وبلاگ در یک پست جدا می ذارم
تا استفاده کنند
لطف کردی

نغمه باران شنبه 10 اردیبهشت 1401 ساعت 13:21 http://dream-of-the-moon.blogfa.com

با خواندن این پست فقط فهمیدم باقلا هم برای خودش عالمی دارد و تخصص زیادی می طلبد!

سلام نغمه
"باقلا هم برای خودش عالمی دارد و تخصص زیادی می طلبد! "

هر ماده غذایی دیگری هم همینطوریه
اما
میشه بزن و در رو هم باهاش برخورد کرد !!!


ولی بطور کلی داشتن اطلاعات بیشتر، جلوی ضررهای احتمالی آدم رو می گیره
مثلا من هنوز نمی تونم تشخیص بدم
کدوم باقالا محلیه و کاشت استان خودمونه
و کدومش از یه استان دیگه اومده .
و
ناچارا به حرف فروشنده اعتماد می کنم !!!
کار از این ابلهانه تر داریم ؟!!!

پونیو جمعه 9 اردیبهشت 1401 ساعت 16:41

نه اینطرفا باقلا نمیکارن...از شمال میارن



ایرادی نداره
در عوض شرجی مزخرف شمال رو هم ندارین
این به اون در !!!!

محبوبه جمعه 9 اردیبهشت 1401 ساعت 00:52

فقط یه رشتی قهار متوجه میشه این پست یعنی چی، همین امروز به همسر گفتم ده کیلویی بخریم، سمت قلی پور دیدم کیلویی پنج تومن، نمیدونم این اخر داستان ه و گرون میشه و یا باید منتظر بمونم بیاد پایین تر، من برای باقالی پلو هم میزارم فریزر، مابقی برای پختن عصرانه

سلام محبوبه
این روزها حتی قیمت هندونه هم حداقل کیلویی 6 تومن شده !!!!
به نسبت اون باقالا کیلویی 5 تومن قیمتش مناسب نیست؟

الان باقالا ها نرم و لطیفن
ولی زمان که بگذره اگرچه درشت تر هم می شن
ولی دیگه خشک و بی مزه میشن
و دیگه برای خام خوردن مناسب نیستند
اما
چون گفتی استفاده ات فقط برای باقالا پلو و پختن هست
شاید یهتر باشه یه کم دیگه صبر کنی
اگر قیمت کمترهم نشه لااقل باقالا ها درشت تر
- و البته سفت تر -
می شن .

الان هنوزباقالا ها یه دست نیستن
و
ریز توشون زیاده که باعث می شه
همسرت وقت پوست کندنشون اذیت بشه !!!!
ده کیلو اون هم ریز و درشت قاطی ؟ !!!
گناه داره طفلکی
بخاطر اون هم که شده بهتره یه کم دیگه صبر کنی !!!

م.ج پنج‌شنبه 8 اردیبهشت 1401 ساعت 18:35

سلام
من یک مازندرانی باقلا خور قهارم.

سلام

" من یک مازندرانی باقلا خور قهارم."
پس ، درود همقطار !!!!

پونیو چهارشنبه 7 اردیبهشت 1401 ساعت 18:36

خوب شد یادم انداختی فصل باقلاست نوش جونتون. منم آبپزشو خیلی دوست دارم.
لوبیا چشم بلبلی رو امتحان کردی؟
وقتی با غلاف سبزش آبپز بشه مزه بهشت میده... همینطور نخود آبپز وقتی هنوز تو غلافشه... چندین ساله قسمتم نشده ولی همیشه دنبالشم

"نوش جونتون. منم آبپزشو خیلی دوست دارم. "
ممنون پونیو
این فصل که باقالای تازه میآد آب پزش برای عصرانه عالیه
بخصوص وقتی که خودت درست نکرده باشی
و
بیای خونه و ببینی درست کرده اند
و یه دفعه عطرش بخوره بهت

آب ناشی از پختن باقالای خشک و قدیمی تیره هست
اما
وقتی باقالی تازه می پزی آبش روشنه
و طعم خود باقالا هم عالیه
مادرم عادت داشت چند دونه آلوچه
- گوجه سبز -
می ریخت توی باقالا تا باهاش بپزه .طعم بهتری به آب باقالا می داد
البته خیلی ها باقالای پخته رو با سماق می خورن
ولی من فقط نمک می زنم


"لوبیا چشم بلبلی رو امتحان کردی؟
وقتی با غلاف سبزش آبپز بشه مزه بهشت میده... همینطور نخود آبپز وقتی هنوز تو غلافشه. "
نه یادم نمیاد امتحان کرده باشم
طرفهای ما پختن با پوست رسم نیست .
ولی
دیده ام مردم مناطق دیگه بعضی ها حتی باقالا رو با پوست می پزن
مشکلی که ممکنه پیش بیاد اینه که اغلب
از سم آفت کش برای این گیاهان استفاده می شه
پختن با پوست ممکنه باعث بشه
اون سم احتمالی توی پوست ، وارد خود دونه بشه
البته این فقط حدس منه
ولی فکر می کنم
پخت بدون پوست ، روش سالم تریه
و خطر خوردن سموم آفت کش رو کمتر می کنه
این هم از زندگی ما !!!!
باید حواسمون به همه چی باشه
چون
کسی به فکر ما نیست




پ.ن :
طرف شما هم باقالا می کارن یا از مناطق دیگه می آرن؟

Soly چهارشنبه 7 اردیبهشت 1401 ساعت 18:30

ماهی خوبه
پست ماهی بزار ...ماهی دوست میدارم...

می ذارم
ولی چون عکس دل و روده ماهی هم توش هست اولش اعلام وضعیت قرمز کرده ام !!!!

soly چهارشنبه 7 اردیبهشت 1401 ساعت 11:39

سلام
با عرض معذرت فراوان فقط تونستم تا اون وسطای پست رو بخونم...
بوی اونا انگاری رفت توی مغز استخونم
اه اه اینا چیه میخوری اخه ....
نوش جونت البته .شما که دوس داری.

سلام سولی

"فقط تونستم تا اون وسطای پست رو بخونم...
بوی اونا انگاری رفت توی مغز استخونم "
چرا سولی ؟ انقدر حال خراب کنه؟
پس پستی رو که بعدا در موردماهی سفید و تمیز کردنش می نویسم
اصلا نمی تونی بخونی !!!
اون که تصاویرش رسما حال بهم زنه


".... شما که دوس داری "
مگه نشنیدی ؟
یه مثل معروف هست که می گه :
سر به فدای شکم

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد